فصل زمستان با هوای سرد بیرون و گرمایش مصنوعی داخل خانه، تعادل رطوبت پوست را به‌هم می‌زند. رطوبت کم هوا، کاهش گردش خون، و تماس مکرر با آب داغ باعث می‌شود پوست رطوبت خود را از دست بدهد و دچار خشکی، ترک‌خوردگی، و کدری شود. حتی لب‌ها نیز پوسته‌پوسته و دردناک می‌شوند. در این شرایط، استفاده از لوازم آرایشی تنها پوششی موقت است؛ راز درخشش واقعی پوست، مراقبت اصولی و تغذیه مناسب آن است.
خشکی پوست در زمستان نه‌تنها یک مشکل رایج است، بلکه می‌تواند نشانه‌ای از اختلال در عملکرد سد محافظتی پوست باشد. در این فصل، پوست در معرض عوامل محیطی متعددی قرار می‌گیرد که باعث کاهش رطوبت، تحریک‌پذیری و آسیب‌پذیری آن می‌شود. در ادامه، مهم‌ترین علائم خشکی پوست را با توضیح کامل بررسی می‌کنیم:
وقتی پوست رطوبت کافی ندارد، سلول‌های سطحی آن زودتر می‌میرند و به‌صورت پوسته‌های سفید یا خاکستری جدا می‌شوند. این حالت بیشتر در گونه‌ها، پیشانی، اطراف بینی و لب‌ها دیده می‌شود و ممکن است با لمس، زبری و ناهمواری حس شود.
یکی از اولین نشانه‌های خشکی، احساس کشیدگی بعد از شست‌وشو یا قرار گرفتن در هوای سرد است. این حالت به‌ویژه در پوست‌های نازک‌تر مانند اطراف چشم و گونه‌ها بیشتر حس می‌شود و نشان‌دهنده کاهش چربی طبیعی پوست است.
خشکی پوست باعث تحریک پایانه‌های عصبی سطحی شده و حس خارش را ایجاد می‌کند. خاراندن مکرر می‌تواند باعث التهاب، زخم‌های سطحی و حتی عفونت شود، به‌ویژه در کودکان یا افراد مبتلا به اگزما.
در نواحی پر اصطکاک مانند دست‌ها، پاشنه پا، آرنج و زانو، خشکی شدید می‌تواند باعث ایجاد ترک‌های عمیق شود. این ترک‌ها گاهی خونریزی می‌کنند و نیاز به درمان فوری دارند تا از عفونت جلوگیری شود.
پوست خشک به‌راحتی تحریک می‌شود و ممکن است دچار قرمزی، التهاب و حساسیت شود. این حالت معمولاً در افرادی با پوست حساس یا بیماری‌های زمینه‌ای مانند روزاسه یا پسوریازیس شدیدتر است.
کمبود رطوبت باعث کاهش حجم سلولی و افت کشسانی پوست می‌شود. در نتیجه، خطوط ریز و چین‌وچروک‌ها بیشتر نمایان می‌شوند، به‌ویژه در اطراف چشم، دهان و پیشانی.
وقتی پوست رطوبت و چربی طبیعی خود را از دست می‌دهد، رنگ آن به‌جای شفافیت و درخشندگی، به سمت خاکستری یا مایل به قرمز می‌رود. این حالت به‌ویژه در پوست‌های تیره‌تر به‌صورت "ظاهر خاکستری یا خاک‌آلود" دیده می‌شود.
پوست خشک و آسیب‌دیده سد محافظتی ضعیف‌تری دارد، بنابراین ممکن است به محصولات آرایشی یا درمانی معمولی واکنش نشان دهد. سوزش، قرمزی یا خارش بعد از استفاده از کرم‌ها یا شوینده‌ها نشانه‌ای از این حساسیت است.
افرادی که به بیماری‌هایی مانند اگزما، درماتیت آتوپیک یا پسوریازیس مبتلا هستند، در زمستان با تشدید علائم مواجه می‌شوند. خشکی هوا و کاهش رطوبت محیطی باعث فعال شدن التهاب و خارش در این افراد می‌شود.
در زمستان، پوست به‌دلیل خشکی و حساسیت بیشتر، تحمل شوینده‌های قوی را ندارد. استفاده از پاک‌کننده‌های ملایم با پایه کرمی یا ژلی که فاقد الکل، سولفات و عطرهای مصنوعی باشند، بهترین گزینه‌اند. این محصولات بدون آسیب به سد محافظتی پوست، آلودگی‌ها و آرایش را پاک می‌کنند. شوینده‌هایی با گلیکولیک اسید و نیاسینامید، علاوه بر پاک‌سازی، به روشن شدن پوست و کاهش لک کمک می‌کنند.
نکته حرفه‌ای: بعد از شست‌وشو، بلافاصله از تونر یا مرطوب‌کننده استفاده کن تا رطوبت سطحی پوست حفظ بشه.
در زمستان، استفاده از یک مرطوب‌کننده ساده کافی نیست. باید محصولات را به‌ترتیب و با هدف استفاده کرد:
این لایه‌گذاری باعث می‌شه مواد فعال بهتر جذب بشن و سد محافظتی پوست تقویت بشه.
اشعه‌های UVA و UVB در زمستان هم فعال‌اند و می‌تونن باعث تیرگی، لک و پیری زودرس پوست بشن. استفاده از ضدآفتاب با SPF ۳۰ به بالا، به‌ویژه در نواحی صورت، گردن و دست‌ها ضروریه.
فرمول مناسب زمستان: ضدآفتاب‌هایی با بافت سبک، غیرچرب، و حاوی آنتی‌اکسیدان برای محافظت مضاعف.
در طول شب، پوست وارد فاز بازسازی می‌شه. استفاده از کرم‌های شب غنی از مواد مغذی مثل گلیکولیک اسید، ویتامین E، و پپتیدها باعث ترمیم آسیب‌های روزانه، کاهش لک و افزایش درخشندگی پوست می‌شه.
نکته: قبل از خواب، پوست رو با شوینده ملایم پاک کن، سپس کرم شب رو با ماساژ ملایم به پوست بزن تا جذب کامل بشه.
آبرسانی فقط از بیرون کافی نیست. در زمستان، به‌دلیل کاهش حس تشنگی، مصرف آب کم می‌شه. اما بدن همچنان نیاز به رطوبت داره. نوشیدن حداقل ۸ لیوان آب در روز، مصرف چای‌های گیاهی، و کاهش نوشیدنی‌های کافئین‌دار مثل قهوه، به حفظ رطوبت پوست کمک می‌کنه.
پوست سالم از درون تغذیه می‌شه. مصرف میوه‌ها و سبزیجات تازه مثل پرتقال، کیوی، انار، هویج، و اسفناج، و همچنین چربی‌های مفید مثل آووکادو، گردو و ماهی‌های چرب، باعث افزایش شفافیت و کاهش التهاب پوست می‌شه.
ویتامین‌های کلیدی:
هوای گرم داخل خانه به‌شدت خشک‌کننده‌ست. استفاده از دستگاه بخور در اتاق خواب یا محل کار، رطوبت محیط رو افزایش می‌ده و مانع از خشکی پوست، لب‌ها و چشم‌ها می‌شه.
نکته: بخور سرد برای پوست‌های حساس و بخور گرم برای پاک‌سازی منافذ مفیدتره.
لب‌ها و ناحیه زیر چشم پوست نازک‌تری دارن و زودتر خشک می‌شن. استفاده از بالم لب حاوی لانولین یا شی باتر، و کرم دور چشم با هیالورونیک اسید یا کافئین، باعث حفظ لطافت و جلوگیری از ترک‌خوردگی و خطوط ریز می‌شه.
حمام طولانی با آب داغ، چربی طبیعی پوست رو از بین می‌بره. بهتره زمان حمام رو به ۵ تا ۱۰ دقیقه محدود کنی و از آب ولرم استفاده کنی. بعد از حمام، در حالی که پوست هنوز مرطوبه، از کرم مرطوب‌کننده استفاده کن.
اگر با وجود رعایت همه نکات، پوستت هنوز خشک، حساس یا دچار لک و التهاب بود، مشاوره با متخصص پوست ضروریه. ممکنه نیاز به کرم‌های درمانی، مکمل‌های خوراکی یا بررسی بیماری‌های زمینه‌ای داشته باشی.
نتیجه گیری:در فصل زمستان، پوست به‌دلیل کاهش رطوبت محیط و عوامل تحریک‌کننده دچار خشکی، کدری و حساسیت می‌شود.
با رعایت اصول مراقبت پوستی، تغذیه مناسب و استفاده از محصولات آبرسان و محافظ، می‌توان سلامت و درخشندگی پوست را حفظ کرد.
درمان‌های خانگی و سبک زندگی سالم نقش مهمی در پیشگیری از آسیب‌های زمستانی دارند.
استفاده روزانه از ضدآفتاب، کرم شب، و دستگاه بخور از اقدامات کلیدی برای حفظ رطوبت پوست هستند.
در صورت تشدید علائم، مشاوره با متخصص پوست بهترین راه برای درمان هدفمند و بازگرداندن شادابی پوست است.
